Çene eklemi hastalıkları teşhisi ve tedavisi diş hekimliği alanındadır. Ancak diğer tıp branşlarını da ilgilendirdiği için bazen karmaşık bir durum olabilmekte ve hastaların çeşitli branşlarda hekim arayışına girmelerine sebep olmaktadır. Genellikle bayanlarda ve 20-40 aralığında daha sık karşılaşılır.
Çene eklemi anatomisi; alt çeneye ait kondil denilen bir küre üst çeneye ait iç bükey fossanın içindedir ve iki kemik arasında eklem kıkırdağı (disk) vardır. Disk ligamentler ile çene kemiğine bağlıdır. Çene ekleminin etrafında çiğneme kasları bulunur.
Eğer aşağıdaki belirtileri yaşıyorsanız sizde de çene eklemi hastalığı var demektir;
- Ağız açılıp kapatılırken ses (klik sesi) duyulması, bu hareketler sırasında ağrının varlığı,
- Ağız açmada kısıtlılık, fazla açamama,
- Çok açınca çenenin çıkması ve kulak önünde kondilin çıkıntı oluşturması,
- Yüz kaslarında, çiğneme kasları ve boyun kaslarında ağrı,
- Kulakta dolgunluk hissi ve kulak çınlaması,
- Göz arkasında hatta saç diplerinde ağrı,
- Kulak önünde ağrı,
- Özellikle sabahları ağız açmada zorluk, yapışma hissi.
- Uyandığında baş ağrısı
Çene eklemi problemi neden olur?
- En önemli nedeni strestir. Diş sıkma (bruksizm) en önemli sebeptir.
- Dişsel bozukluklar: hatalı diş protezi, uzun süre dişsiz kalmak, dişlerin çapraşıklığı
- Kaslarda gerilme (kas myospazmı)
- Çene ekleminde artrit ya da tumor
- Çene eklemine gelmiş bir darbe, travma.
Teşhis nasıl konur?
- Diş hekimi detaylı bir anamnez (tıbbi sorgulama) alır.
- Önce dişsel muayene yapılır. Çeşitli çene hareketleri yaptırılır ve diş ilişkisi muayene edilir.
- Açma ve kapama hareketleri çok iyi fikir verir. Yüz, baş ve boyun kasları muayene edilir.
Panaromik röntgen almak iyi olur. Çoğu zaman iyi alınmış bir anamnez ve detaylı bir muayene ile teşhis konulur. Ender durumlarda çene MR’ı istenir. Kaslardan kaynaklı, kemik ve kıkırdak dokusu ya da kompleks vakalarda tüm dokulardan kaynaklı olabilir. Bunu teşhis etmek tedavi yaklaşımı için çok önemlidir.
Tedavisi nasıldır?
Tedavi; yüzde, kaslarda, eklem çevresinde ağrı varsa ve çene hareketlerinde kısıtlılık varsa mutlaka gerekir.
Ağız içinde özellikle uyurken kullanmasını istediğimiz splint (şeffaf, sert bir plak) çoğu zaman yapılır. Gerek görülürse fizik tedavi yöntemi, LAZER, çene egzersizleri tedaviye eklenir. Splint uzun süre kullanılması tavsiye edilir. Burada hekimin en az 3 ay tedaviyi takip etmesi çok önemlidir. Hekim farklı branşlardan da tedavi isteyebilir. Bunlar; psikiatri, nöroloji, kulak-burun-boğa z, fizik tedavidir. Artrosentez (laporoskopik eklem sıvısı enjeksiyonu), açık çene cerrahisi en son tercih edilen tedavi yöntemidir.
