Dişlerin yanı sıra, çene eklemi ve çene kasları da diş hekimlerinin tedavi ettiği dokular organlar arasına girer. Çene eklemi tedavisi için diş hekimliğinde ayrı bir uzmanlık alanı mevcuttur. Bu yazı da çene eklemi rahatsızlıkları konusunda hastalarımızdan tarafından diş hekimlerine en sık yöneltilen cevap vermek istedim.
Diş sıkıyor muyum, nasıl anlarım?
Bu sorunun en doğru yanıtını size diş hekiminiz verecektir. Ancak dişleriniz de görülen bazı aşınmalar veya çatlaklar ayrıca dil kenarları ve yanak içlerindeki diş izleri diş sıkıyor olduğunuzun işaretleri olabilir.
Diş sıkma veya gıcırdatma alışkanlığı toplumun büyük bir kısmında olmasına rağmen, farkında olanların sayısı çok azdır. Çünkü genelde uykuda insanlar daha fazla diş sıktığı için farkında olamıyorlar.
Diş sıkan veya gıcırdatan hastalar özellikle sabah şakaklarda yoğunlaşan baş ağrılarından, kulak çevresi ve yanaklardaki yorgunluk hissinden şikayeçidirler.
Birçok diş sıkan hasta zaman içerisinde dişlerinde hassasiyet olduğunu dile getirirler, ancak çoğu zaman diş hassasiyetinin nedeninin diş sıkma veya gıcırdartma olduğu tahmin edilemez.
Bu nedenle diş sıktığınızı düşünüyorsanız bu konuda uzman bir diş hekimine başvurmanızı tavsiye ederim
Çok kuvvetli esnediğimde çenem çıkıyor, ne yapmalıyım?
Çene çıkması önemli bir sorundur. Hasta esneme sırasında ağzını çok açarsa bir daha kesinlikle kapatamaz. Bu durumda alt çene yerinden çıkmış demektir ve hastanın acilen diş hekimine başvurması gerekmektedir. Çıkan çene diş hekimi tarafından yerine oturtturulur. Ek olarak hekim gerekli görürse ilaç tedavisi de verebilir.
Çene çıkması şikayetini çok sık yaşayan hastalar esnerken çok dikkat etmeli ve ağızlarını mümkün olduğunca az açmaya gayret göstermelidirler.
Hatta ilerleyen vakalarda cerrahi müdahale yapılması dahi gerekli görülebilir.
Bütün dişlerimi kaplattım, çene eklemi rahatsızlığım geçer mi?
Bu çok yanlış bir bilgidir. Eğer kişide çene eklemi rahatsızlığı varsa öncelikle eklem rahatsızlığı tedavi edilmeli daha sonra gerekiyorsa diş tedavilerine başlanmalıdır. Hatta bazı durumlarda yanlış yapılmış diş kaplamalarından sonra çene eklemi rahatsızlıkları ortaya çıkabilir. Kısacası dişler arasında doğru uyum sağlanmazsa çene ekleminde problemler oluşabilir.
HAREKETLİ PROTEZLERİN BAKIMI NASIL YAPILIR?
Hareketli protezler halk arasında takma dişler olarak adlandırılır. Takma dişlerin temizliği çok önemlidir. Hareketli protezlerin bakımı doğru ve düzenli yapılmaması, ağız içerisinde kötü bir koku ve tat oluşumuna neden olur. Ayrıca protezler renkleşir ve estetik görüntü bozulur. Fakat hareketli protezlerin temizliğinin eksik yapılmasının yarattığı en büyük problem mantar enfeksiyonlarıdır. Mantar enfeksiyonları hareketli protezler temizlenmediğinde kolaylıkla oluşurlar ancak tedavileri uzun zaman gerektirir.
Hareketli protezlerin temizliğinde öncelikle yapılması gereken su veya sıvı sabun ile protezin her yüzeyini iyice temizlemektir. Ayrıca ağız içerinde kalan dişler ve dişsiz bölgeler diş macunu ile fırçalanmalıdır. Ağız içerisinde hiç dişi olmayan kişilerin dahi dişsiz bölgeleri (damak, dil, alt çene dişsiz alan vb.) fırçalamaları gereklidir. Ancak fırçalama işlemi sırasında macun veya sabunun etkisiyle kayganlaşan protez düşebilir ve kırılabilir. Bunu engellemek için lavabo içerisin küçük bir örtü veya kalın bir peçete yaymak pratik ve güvenli bir çözümdür.
Protez temizliği için üretilmiş kimyasal ajanlar ve ultrasonik aletler mevcuttur. Ultrasonik aletler, kimyasal ajanlara göre daha pahalıdır. Genelde protez temizliğini kendi başına yapamayan hastalar tarafında tercih edilir.
Kimyasal ajanlar en yaygın olarak suda eriyen tabletler (efervesan) şeklinde piyasada bulunur. Doğru ve etkin bir fırçalama sonrası kullanılması gereken bu ajanların haftada birkaç kez kullanılması yeterli olacaktır. Ancak kimyasal ajan içerisinde bekletilen protez ağız içerisine yerleştirilmeden önce mutlaka akar su altında tekrar temizlenmelidir.
Kimyasal ajan yerine kullanılabilecek bir diğer yöntem ise sulandırılmış çamaşır suyudur. Bu sulandırma işlemi bir kapak çamaşır suyuna dokuz kapak su şeklinde yapılmalıdır. Yani karışımın yalnızca onda birinde çamaşır suyu bulunmalıdır. Hareketli protez bu karışımın içerisinde beş dakika bekletilir. Daha sonra akar su altında temizlenerek ağız içerisine yerleştirilir. Dikkat edilmesi gereken ve daha temiz olsun diye yapılmaması gereken en önemli nokta şudur; çamaşır suyu oranını artırılmamalı ve protez daha uzun süre karışım içerisinde bekletilmemelidir. Bu durum protezin pembe kısımlarının beyazlamasına ve protezin deforme olmasına neden olur. Kısacası daha ekonomik bir çözüm olan çamaşır suyu ve su karışımını kullanırken onda bir oranına çok dikkat etmeliyiz.
Hareketli protez temizliğinde en önemli nokta şudur; bakteriler protez üzerine yapışır ve temizlenmesi ancak fırçalama işlemi ile mümkündür. Kısacası fırçalama işlemi protez temizliğinde temeldir, yardımcı ajanlar istenirse kullanılabilir.
